Według Lesława Gondka autora książki „Działalność Abwehry na terenie Polski 1933–1939”, oraz Aleksandra Omilianowicza, byłego funkcjonariusza UB, a później literata i autora kilku beletrystycznych książek poświęconych tematyce związanej z historią Suwalszczyzny, wśród nich „Szpiegowski Nokturn”, powstanie filmu miało drugie dno. Otóż według obu autorów, jego realizacja została wykorzystana przez niemiecki wywiad wojskowy do działań szpiegowskich. Podobne filmy w tym samym celu wytwórnia UFA zrealizowała później również w Wilnie i Ostrołęce.
Warto dodać, że Aleksander Omilianowicz, kierując się prawdopodobnie chęcią zdyskredytowania przedwrześniowych władz Polski, umiejscowił powstanie filmu w połowie lat trzydziestych, podczas gdy faktycznie film nakręcono w roku 1928. Świadczy o tym m.in. to, że podał, że zgodę na realizację filmu wydał I wiceminister Spraw Wojskowych gen. Tadeusz Kasprzycki, który sprawował tą funkcję w latach 1934–1935, na wniosek Józefa Becka ministra spraw zagranicznych w latach 1932–1939.
Można też wspomnieć o kontrowersjach związanych z osobą odtwórczyni jednej z głównych ról w filmie – Olgi Czechowej, z pochodzenia Rosjanki, w latach trzydziestych ulubionej aktorki i przyjaciółki Hitlera, a po wojnie prawdopodobnie związanej z KGB.

Na fotografii ekipa filmowa w plenerze Suwalszczyzny. Z prawej reżyser Wiktor Biegański. Fot. Ze zbiorów NAC.

(ks)